7)حلال؟ماده ای که معمولاً جزء بیشتری از محلول را تشکیل می دهد و حل شونده را در خود حل می کند.

 

8)سه حالت محلول با ذکر مثال؟الف-مایع در مایع مانند الکل در آب ب-گاز در مایع مانند نوشابه گاز دار ج-جامد در جامد مانند آلیاژ

 

9)مثال برای ماده ای که هنگام افزایش دما بیشتر حل می شود؟نمک در آب

 

10)مثال برای ماده ای که هنگام افزایش دما کمتر حل می شود؟اکسیژن در اب

 

11)کاربرد کاغذ پی اچ؟الف-شناسایی اسیدها و بازها   ب-میزان اسیدی یا بازی بودن مواد

 

12)شیر مخلوطی از چه موادی است و در صنعت برای جداسازی آن از چه دستگاهی استفاده می شود؟چربی و آب-سانتریفیوژ

 

                                           پاسخ به سوالات کتاب

 

پرسش های بالای متن صفحه 2

 

الف-نمک-آب مقطر                     ب-آجیل-شربت آبلیمو

 

خود را بیازمایید.  صفحه 2

 

خالص:مس-شکر             مخلوط:سکه-دوغ

پرسش متن صفحه2

جامد در جامد:آجیل         گاز در گاز:هوا        جامد در مایع:آبلیمو

 

پرسش های پایین متن صفحه 2

 

آجیل:جامد         هوا:گاز             آب لیمو:مایع

 

آجیل:پسته-فندق-بادام-نخودو......

 

هوا:نیتروژن-اکسیژن-آرگون-کربن دی اکسیدو...

 

آبلیمو:آب-کربوهیدارت-پروتئین-چربی-فیبر خوراکی-آهن-ویتامینAوC

 

مشاهدات صفحه3

 

الف-نمک در آب-خاک در آب

 

ب-نمک در آب محلول و خاک در آب مخلوط ناهمگن است.

 

_زیرا نمک در آب یکنواخت پخش شده و ذرات حل شده غیر قابل تشخیص هستند اما خاک در آب این دو ویژگی را ندارد.

 

سوال پایین صفحه 3

 

ذرات خاک در آب-آرد در آب-نشاسته در آب-آنتی بیوتیک ها و.....

 

فکر کنید صفحه 4

 

قابلیت ته نشین شدن ذرات

 

فعالیت صفحه 4

 

زیرا مقدار ماده حل شده و در نتیجه غلظت آنها با هم متفاوت است.

 

خود را بیازمایید صفحه5

 

مایع:الکل-نوشابه-سرکه                 گاز: کپسول هوا

 

الکل:حلال آب-حل شونده الکل

 

نوشابه:حلال آب      حل شونده:قند -کافئین-فسفریک اسید-آسپارتام و......

 

سرکه:حلال آب       حل شونده:استیک اسید

 

هوا:حلال نیتروژن      حل شونده:اکسیژن-کربن دی اکسید-آرگون-بخار آب و....

 

آزمایش کنید صفحه5

 

الف-38گرم       ب-40 گرم

 

تفاوت در میزان حل شدن مواد در یک دمای معین

 

فعالیت صفحه5

 

د)افزایش دما در افزایش حل شدن نمک کمی موثر است.

 

و)38گرم

 

گفت و گو کنیدصفحه7

 

قهوه:بعنوان یک نوشیدنی استفاده می شود.

 

روغن زیتون: برای سلامتی قلب نسبت به روغن های جامد بهتر است-تنظیم قند خون

 

شامپو:شستن موهای سر        صابون:شستن بدن

 

فعالیت صفحه7

 

آب لیمو:اسید      مایع ظرفشویی:باز         شیر:باز ضعیف       آب پرتقال:اسید

گفت و گو کنید صفحه8 بالایی

 

خرمن کوب:دانه از ساقه-قیف جداکننده:دومایع حل نشدنی-کاغذصافی:ذرات جامد از مایع در مخلوط سوسپانسیون

 

گفتگوکنید صفحه8پایینی

 

دستگاه دیالیز:عمل جدا سازی مواد سمی مانند اوره و آمونیاک از خون را انجام می دهد و به عنوان جانشینی برای کلیه در صورت نارسایی یا از کار افتادن آنها استفاده می شود.

 

دستگاه تصفیه آب:گرفتن ذرات معلق مانند ماسه،گل و لای،میکروبها و کلاً موادی که برای سلامتی مضر است.

 

دستگاه تقطیر:برای جداسازی محلولهای مایع در مایع با استفاده از تفاوت نقطه جوش استفاده می شود.

 

فکر کنید صفحه8

 

مخلوط نمک و ماسه را در ظرف آب می ریزیم،ماسه ته نشین می شود که با استفاده از صافی آن را جدا می کنیم.مایع باقیمانده که محلول نمک در آب است را حرارت می دهیم آب بخار می شود و نمک بر جای می ماند.

 

فصل2

 

1)همه مواد چه نوع انرژی دارند و درچه صورت آن انرژی تغییر می کند؟انرژی شیمیایی و در صورتی که ماده دچار تغییر شیمیایی یا فیزیکی شود.

 

2)سه راه استفاده از انرژی مواد؟1-تبدیل آن  به انرژی گرمایی(سوختن)2-تبدیل آن به انرژی الکتریکی 3-تبدیل آن به انرژی مکانیکی

 

3)سوختن چیست؟تغییر شیمیایی که با تولید موادی مانند بخار آب و کربن دی اکسید و انرژی هایی مانند نور و گرما همراه است.

 

4)در صورتی که سوختن کنترل نشود چه مشکلی پدید می آید؟آتش سوزی

 

5)منظور از واکنش دهنده و فرآورده چیست با ذکر مثال؟

 

واکنش دهنده:موادی که دچار تغییر شیمیایی می شوند.در سوختن شمع مانند شمع و اکسیزن

 

فرآورده:موادی که در اثر تغییر شیمیایی تولید می شوند. در سوختن شمع مانند کربن دی اکسید و بخار آب

 

6)ویژگی گاز مونوکسید کربن؟بی رنگ،بی بو،بسیار سمی و کشنده که از سوختن ناقص سوختها حاصل می شود.

 

7)سه راس مثلث آتش؟1-ماده سوختنی 2-گرما 3- اکسیژن

 

8)سه راه تولید گرمای لازم برای شروع سوختن؟1-شعله یا جرقه 2-اصطکاک 3-الکتریسیته

 

9)انسان انرژی لازم برای بدن خود را چگونه بدست می آورد؟از سوزاندن مواد غذایی در بدن

 

10)نام کاتالیزگرهای بدن و کار آنها؟آنزیم-سبب می شوند تغییرات شیمیایی در بدن موجودات زنده سریع تر انجام شوند.

 

11)چگونه انرژی گلوکز در بدن آزاد می شود؟در حضور آنزیم ها با اکسیژن هوا ترکیب و ضمن آزاد کردن انژری به کربن دی اکسید و بخار آب تبدیل می شود.

 

12)کار یک باتری؟با انجام تغییر شیمیایی بین یک سری مواد انرژی الکتریکی آزاد می کند.

 

                                               پاسخ به سوالات کتاب

 

گفتگو کنید صفحه10

 

آتش گرفتن: اغلب مضر است،اما درختانی وجود دارند که دانه آنها فقط با سوزاندن جوانه می زند و رشد می کند.

 

پیر شدن: برای شخص و اجتماع از یک طرف مضر است که باعث افزایش ناتوانایی ها می شود،اما از طرفی برای دچار نشدن جامعه بشری به بحران افزایش جمعیت مفید است.

 

فاسد شدن میوه: از طرفی مضر است که باعث ازبین رفتن میوه مصرفی ما می شود، اما از طرف دیگر این گونه میوه ها می توانند خوراک جانداران دیگر باشند و یا افتادن دانه های آنها روی خاک  باعث رشد بیشتر آنها شود

 

و همچنین باعث افزایش گیاه خاک شوند.

 

زنگ زدن آهن: بیشتر مضر است.

 

پوسیدن کاغذ: پوسیدن کاغذ ضمن اینکه برای ما یک تغییر مضر است، اما برای خاک مفید است زیرا باعث تقویت گیاه خاک می شود.

 

آزمایش کنید صفحه11

 

تغییر گرماگیر است.

 

فکر کنید صفحه 11

 

الف)الف-شیمیایی    ب- شیمیایی      پ-فیزیکی      ت-شیمیایی

 

ب)تغییر رنگ و بو-تغییر دما-تشکیل ماده جامد یا حباب ویا تغییر حالت(البته در تغییرات فییزیکی هم وجود دارد)

 

آزمایس کنید صفحه13-12

 

ج)کاهش طول شمع باعث افزایش فضا و حجم اکسیژن و در تنتیجه دیرتر خاموش شدن شمع می شود.

 

فکر کنید صفحه15

 

گاز اکسیژن خروجی از لوله باعث بهتر سوختن زغال و در نتیجه شعله بیشتر می شود.

 

فعالیت صفحه16

 

شمع را زیر ظرفی که یک لوله خروجی دارد قرار می دهیم.قسمتی از لوله را در فضای سردی قرار می دهیم، بخار آب که سرد شد تشکیل قطرات آب می دهد.انتهای لوله را هم درون ظرف آب آهک قرار می دهیم، کدر شدن آن نتیجه وجود کربن دی اکسید است.

 

آزمایش کنید صفحه17

 

به علت تشکیل مدار کوتاه گرمای زیاد ایجاد شده سیم ظرفشویی می سوزد.

 

آزمایش کنید صفحه18-17

 

خاک باغچه نقش کاتالیز گر دارد و باعث سوختن سریع تر قند می شود.

 

آزمایش کنید صفحه19

 

ب-ولتاژ یک باتری لیمویی را اندازه می گیریم تا بدانیم برای 2ولت نیاز به چند باتری لیمویی داریم.

 

فکر کنید صفحه19

 

تبدیل انرژی شیمیایی مواد به الکتریکی و مکانیکی

 

سوال پایین صفحه19

 

با شعله کبریت اگر خاموش شود احتمالاً کربن دی اکسید است و یا عبور دادن گاز از محلول آب و آهک ، اگر کدر شود .

 

فعالیت صفحه20

 

قوطی را روی یک چهار چرخه روان و سبک نصب می کنیم و  روی درب آن یک سوراخ کوچک تعبیه می کنیم هرگاه داخل قوطی مقداری آب و یک عدد قرص جوشان باشد بر اثر خروج گاز کربن دی اکسید و نیروی عکس العمل ایجادی مجموعه حرکت می کند.

 

فصل3

 

1)وضعیت جرم و بار ذرات اتم؟جرم پروتون با نوترون تقریباً برابر است،اما الکترون در مقایسه با آنها ناچیز است-پروتون بار + الکترون بار _ و نوترون خنثی است.

 

2)از بین118 عنصر شناخته شده حدود چند عنصر بطور طبیعی وجود دارند؟90

 

3)عدد اتمی عنصرها را در کجای نشانه شیمیایی می نویسند؟ در سمت چپ و پایین

 

4)اطلاعات دانشمندان از درون اتم به چه صورت بدست آمده؟با استفاده از روش های غیر مستقیم و تهیه مدل

 

5)اگر اندازه اتم را به اندازه استودیوم فوتبال تشبیه کنیم، هسته اتم مانند چیست؟مانند یک توپ در مرکز این زمین است.

 

6)توضیح مدل بور؟به مدل منظومه شمسی معروف است.زیرا ساختار اتم در این مدل بسیار شبیه منظومه شمسی است.همانطور که در منظومه شمسی سیارات به دور خورشید می چرخند.در مدل بور الکترون ها در مسیر های دایره ای به نام مدار به دور هسته در حرکت اند.

 

7)ایزوتوپ؟ اتم های یک عنصر که تعداد نوترون های متفاوت دارند.

 

8)عدد جرمی یک عنصر در کجای نشانه شیمیایی آن نوشته می شود؟در سمت چپ و بالا

 

9)مواد پرتوزا با ذکر مثال؟موادی که ایزوتوپ پرتو زا دارند و با وجود خطرناک بودن کاربردهای مفیدی هم در زندگی دارند.مانند H با عدد جرمی3

 

10)ویژگی های نمک خوراکی؟حاصل ترکیب فلز سدیم و گاز کلر طی یک تغییر شیمیایی است و از مهمترین و پر کاربردترین مواد در زندگی و صنعت است.

 

                                                    پاسخ به سوالات کتاب

 

گفت گو کنید صفحه22

 

بار الکتریکی الکترون_  ، بار الکتریکی پروتون+ و نوترون خنثی است.

 

چرم الکترون و نوترون با هم برابر اما جرم الکترون در مقایسه با آنها ناچیز است.

 

سوال متن صفحه22

 

 تعداد ذرات این سه عنصر با هم تفاوت دارد.

 

فعلالیت صفحه22

 

الف-تعداد الکترون ها و پروتون های هر سه با هم برابر است.

 

ب-هر گاه تعداد الکترون ها و پروتون ها در یک اتم برابر باشد آن اتم خنثی است.

 

خود را بیازمایید صفحه23

 

نئون 10 الکترون و 10 پروتون دارد.

 

گفت و گو کنید صفحه24

 

وجود یک هسته شامل پروتون ها و نوترون ها در وسط و الکترون ها روی مدار هایی اطراف هسته

 

 فعالیت صفحه24

 

الف-

عنصر    الکترون پروتون   نوترون

H          1          1          0

He        2          2          2

Li          3          3          4

Be        4          4          5

B          5          5          6

 

 ب- زیرا ظرفیت مدار اول حداکثر 2 الکترون است

 

پ-در منزل توسط دانش آموز رسم شود.

 

ت- مدار اول حداکثر 2 الکترون-مدار دوم حداکثر 8 الکترون

 

ث-الف

 

فکر کنید صفحه25

 

الف-همگی 6پروتون دارند.

 

ب-درتعداد نوترون ها تفاوت دارند.

 

ج-همگی به کربن تعلق دارند.

 

فکر کنید صفحه25

 

الف-اتم شماره یک 12-شماره دو 13- شماره سه 14

 

ب-کمترین12-بیشترین14

 

خود را بیازمایید صفحه26

 

هر سهH -سمت چپ پایین 1-سمت چپ بالا به ترتیب 1و2و3

 

فکر کنید صفحه 27

 

الف-

شماره ذره            تعداد الکترون ها    تعداد پروتون ها     بار ذره    نام ذره

الف        10        11        +          یون+

ب         18        17        _          یون _

 

ب-1-ذره بار دار

 

2-الف سدیم- ب کلرید

 

ج-Naمثبت   C lمنفی

 

خود را بیازمایید صفحه27

 

الف-یون منفی زیرا 2 الکترون بیشتر دارد.

 

ب- عدداتمی8 سمت چپ پایین-عدد جرمی 16 سمت چپ بالا

 

فصل4

 

 1)دو نوع تنظیم بدن؟1- عصبی  2- شیمیایی(هورمونی)

 

2)دو بخش اصلی دستگاه عصبی؟1-مرکزی   2-محیطی

 

3)بخش مرکزی؟شامل مغز و نخاع و مرکز کنترل فعالیت های ارادی و غیر ارادی بدن

 

4)بخش محیطی؟شامل اعصابی که تمامی قسمت های بدن را به بخش مرکزی دستگاه عصبی مرتبط می کند.

 

5)طرز کار بخش محیطی؟پیام های حسی را از دستگاه های محتلف بدن و محیط به بخش مرکزی می رسانند،و هم پیام های حرکتی را از بخش مرکزی به دستگاه های دیگر بدن به ویژه اندام های حرکتی منتقل می کنند.

 

6)فعالیت ارادی؟با اراده و خواست ما انجام می شود.

 

7)فعالیت غیر ارادی؟بدون اراده ما صورت می گیرد.

 

8)ویژگی اعمال انعکاسی؟1-بسیار سریع  2-بدون تفکر  3-بدون اراده  4-برای حفاظت از بدن

9)محل مراکز عصبی؟مغز درون جمجمه و نخاع درون ستون مهره ها

 

10)مغز شامل چه قسمت هایی است؟نیم کره های مخ،مخچه و ساقه مغز

 

11)کار نیم کره های مخ؟اطلاعات اندام های حسی مانند چشم،گوش،پوست،بینی و زبان را دریافت و دستور های لازم را برای آنها ارسال می کند.همچنین توانایی فکر کردن،حرف زدن و حل مسئله را می دهند.نیم کره چپ فعالیت های نیمه راست بدن و نیم کره راست فعالیت های نیمه چپ بدن را کنترل می کند.

 

12)آیا نیم کره های مخ با هم ارتباط دارند با ذکر مثال؟بله-مثلاً وقتی به جسمی نگاه می کنیم . هر دو چشم و هر دو نیم کره با همکاری هم عمل می کنند.

 

13)مرکز بسیاری از اعمال ارادی بدن کجاست؟ قشر خاکستری و بی رنگ و بیرونی نیم کره های مخ

 

14)کار اصلی مخچه و چگونگی آن؟تعادل بدن-از سوی اندام های حسی پیام هایی به مخچه ارسال می شود و مخچه با بررسی این اطلاعات پیام حرکتی را برای ماهیچه ها می فرستد که با انقباض آنها تعادل بدن در هر حالتی حفظ می شود.

 

15)ساقه مغز؟بخش ساقه مانندی در زیر مخچه است که مخ و مخچه را به نخاع وصل می کند.

 

16)بصل النخاع؟در بالای نخاع قرار دارد و مرکز کنترل فعالیت های غیر ارادی مثل تنفس،ضربان قلب و فشار خون است.با توجه به اهمیت آن،به این مرکز در بصل النخاع گره حیات گفته می شود.

 

17)نقش اصلی نخاع؟طناب سفید رنگی که رابط بین مغز و بخش محیطی است که اطلاعات را به مغز و فرمان های مغز را به اندام های بدن می رساند و مر کز برخی از انعکاس های بدن نیز است.به هر قسمت نخاع از گردن تا کمر،تعدادی عصب وارد و خارج می شود که ماهیچه های اندام های بخشی از بدن را کنترل می کند.

 

18) اعصابی که از کمر خارج می شوند کدام قسمت را کنترل می کنند؟حرکات و احساس های پا را

 

19)نورون؟سلول های اصلی تشکیل دهنده مراکز عصبی و اعصاب اند که در آنها جریان الکتریکی ضعیفی وجود دارد.

 

20)نقش سلول های پشتیبان در بافت عصبی؟فعالیت عصبی ندارند و به نورون ها کمک می کنند.

 

21)در نورون هسته و بیشتر اندامک ها در کجا تجمع یافته اند؟جسم سلولی

 

22)ویژگی دندریت و اکسون؟رشته های عصبی اند که به جسم سلولی متصل اند و پیام عصبی در آنها جریان دارد.جهت جریان عصبی در دندریت ها و آکسون با هم متفاوت است.

 

23)تار عصبی؟به دندریت ها یا اکسون های بلند گفته می شود.

 

24)عصب؟مجموعه ای از تارها در کنار هم که توسط غلافی احاطه شده اند.

 

25)چگونگی هدایت پیام در نورون؟تحریک یک نقطه از آن باعث ایجاد پیام عصبی می شود و این پیام تا انتهای نورون هدایت می شود.

 

26)سیناپس؟ارتباط یک نورون با نورون و یا سلول های دیگر از طریق انتهای اکسون

 

27)آیا در سیناپس سلول ها به هم متصل هستند؟خیر ارتباط آنها از طریق آزاد شدن مواد شیمیایی خاصی برقرار می شود.

 

28)کار عصب حسی و حرکتی؟عصب حسی پیام را به مراکز عصبی می برد و عصب حرکتی پیام را از مراکز عصبی دریافت و به اندام ها می برد.

 

                                                         پاسخ به سوالات کتاب

 

گفت و گو کنید صفحه30

 

عقب کشیدن دست-ترشح بزاق-تغییر قطر مردمک-خمیازه-پرش زانو

 

اطلاعات جمع آوری کنید صفحه32

 

نقش سلول های پشتیبان یا نورو گلیا

 

1-احاطه کردن نورون ها و نگهداری از آنها در محل

 

2-تدارک مواد غذایی و اکسیژن برای نورون ها

 

3-مجزا کردن یک نورون از دیگر نورون ها

 

4-حذف لاشه نورون های مرده(پاکسازی)

 

 

 

فصل5

 

 

 

1)آیا هر محرکی در هر جایی از بدن احساس می شود؟توضیح دهید.

 

خیر فقط در محل های خاص حس می شود.

 

2)اندام حسی؟به اندام هایی که اثر محرک خاصی را دریافت و به پیام عصبی تبدیل می کنند.

 

3)چگونه اجسام را می بینیم؟نور موجود در محیط به جسم برخورد می کند و تصویر جسم به سمت چشم ما بازتاب می شود.نور بر سلول های گیرنده نور چشم اثر می کند و پیام عصبی ایجاد می شود.این پیام از طریق عصب بینایی به مغز مخابره می شود.مغز با اطلاعات دریافتی تصویری از جسم را مهیا می کند و ما آن را می بینیم.

 

4)دو نوع گیرنده نوری؟1-مخروطی  2- استوانه ای

 

5)مرکز حس بینایی در کجا قرار دارد؟قسمت پس سری قشر مخ

 

6)چگونه رنگ های مختلف را تشخیص می دهیم؟گیرنده های مخروطی سه نوع اند که هر کدام به یکی از رنگ های اصلی(قرمز،آبی،سبز)حساسیت دارند با تحزیک یک یا چند مورد از این سلول ها،رنگ های مختلف اجسام را می بینیم.

 

7)مرکز شنوایی در کجا قرار دارد؟قسمت گیجگاهی قشر مخ

 

8)از سه قسمت گوش کدام مهمترین است؟گوش داخلی

 

9)پیام عصبی در گوش چگونه تولید می شود؟در گوش داخلی سلول های گیرنده وجود دارد وپیام های صوتی را به پیام عصبی تبدیل می کند.

 

10)ویژگی گیرنده های صوتی؟سلول های مژه داری اند که در بخش حلزونی گوش داخلی قرار دارند و با انرژی صوت مژه های آنها تحریک می شود و پیام عصبی تولید می کنند.

 

11)چگونگی استشمام بوی مواد؟همیشه مقداری از مولکول های مواد بو دار به حالت بخار در اطراف این مواد وجود دارند.وقتی این مولکول ها وارد بینی ما می شوند،روی گیرنده های بویایی قرار می گیرند،این گیرنده ها پیام عصبی تولید می کنند و به قشر مخ می فرستند.به این ترتیب بوی مواد را تشخیص می دهیم.

 

12)مرکز حس بویایی در کجاست؟جلوی نیم کره های مخ است.

 

13)وضعیت تنوع گیرنده های بویایی؟زیاد هستند و باعث می شوند بوهای مختلف را احساس و از هم تشخیص دهیم.

 

14)آیا مزه غذاهای خشک و یا خیلی داغ و سرد را می توانیم تشخیص دهیم؟خیر

 

15)چگونگی فرایند تشخیص مزه غذا؟روی زبان و دیواره،دهان سلول های گیرنده چشایی قرار دارند.مواد غذایی پس از حل شدن در بزاق روی این گیرنده ها قرار می گیرند و پیام عصبی ایجاد می کنند.پیام به قشر مخ ارسال و مزه غذا تشخیص داده می شود.

 

16)چگونگی عمل گیرنده های پوست؟در پوست سلول های گیرنده متفاوتی مانند گرما،سرما،لمس،فشار و درد وجود دارند که اثر محرک های مختلف را تبدیل به پیام عصبی می کنند و به قشر مخ می فرستند.

 

17)حس لامسه چگونه با کمک مغز ما را باتغییر سازگار یا از خطر دور می کند؟مغز با توجه به پیام هایی که از گیرنده های پوست دریافت می کند،پاسخ های حرکتی را برای ماهیچه ها می فرستد.ماهیچه ها با حرکت دادن قسمتی از بدن،خود را با تغییر سازگار یا از خطر دور می کنند.

 

 

18)برای حرکت بدن همکاری چه دستگاه هایی ضروری است؟دستگاه عصبی-ماهیچه ها و استخوان ها که مجموعاً دستگاه حرکتی نامیده می شوند.

 

19)اسکلت؟به مجموعه استخوان ها،غضروف ها و اتصالات آنها در بدن می گویند.

 

20)چگونگی روند استخوانی شدن؟بیشتر استخوان های ما ابتدا از غضروف ساخته شده اند.این بخش های غضروفی در هنگام رشد با جذب مواد معدنی مثل کلسیم و فسفر سخت شده و به استخوان تبدیل می شوند.

 

21)پنج وظیفه اصلی استخوان ها؟1-حفاظت از اندام های مهم مثل قلب،مغز و شش ها 2-به بدن ما شکل و فرم می دهند. 3-در حرکت بدن به ماهیچه ها کمک می کنند.  4-ذخیره مواد معدنی   5-تولید سلول های خونی

 

22)ویژگی ساختار اسکلت؟در ساختار آن استخوان و غضروف بکار رفته که هر دو بافت پیوندی هستند و سلول ها در ماده رمینه ای قرار گرفته اند. در ماده زمینه آنها رشته های پروتئینی و مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر که باعث استحکام استخوان ها می شود وجود دارد.

 

23) انواع بافت استخوانی؟1-متراکم  2-حفره دار

 

24)ویزگی غضروف با ذکر مثال؟نرم و قابل انعطاف است و مانع اصطکاک استخوان ها در مفاصل می شود.در نوک بینی،لاله گوش و محل اتصال استخوان ها وجود دارد.

 

25)مفصل؟محل اتصال استخوان ها به یکدیگر

 

26)انواع مفصل با ذکر مثال؟1-حرکت در همه جهت مانند بازو و شانه 2-در یک جهت خاص مثل آرنج  3-حرکت محدود مثل مفصل بین دنده ها و ستون مهره ها  4-مفصل ثابت مانند استخوان های جمجمه

 

27)رباط؟بافت پیوندی محکمی که استخوان ها را در محل مفصل های متحرک به هم وصل می کند.

 

28)آیا اسکلت به تنهایی قادر به حرکت است؟توضیح دهید.

 

خیر بلکه اتصال و همکاری بین ماهیچه ها و استخوان های یک اندام باعث حرکت می شود.ماهیچه ها ، استخوان ها را تکیه گاه خود قرار می دهند و با انقباض و انبساط باعث حرکت آنها می شود.

 

29)ویژگی سه نوع ماهیچه با ذکر مثال؟

 

1-اسکلتی یا مخطط :که حرکات ارادی بدن را کنترل می کند-رنگ قرمز-دارای سلول چند هسته ای استوانه ای

 

مانند بازو

 

2-صاف : حرکات غیر ارادی دارد-به رنگ سفید یا صورتی-تک هسته ای -دوکی شکل مانند دیواره معده

 

3-قلبی : حرکات غیر ارادی- رنگ قرمز-یک یا چند هسته ای- استوانه ای منشعب مثال قلب

 

30)ویژگی سلول ماهیچه ای؟دراز و نازک اند و در طول،در کنار هم قرار گرفته اند.درون آنها رشته های پروتئینی وجود دارد که می توانند منقبض و کوتاه تر شوند.

 

31)چگونگی تشکیل ماهیچه؟بافت پیوندی سلول های ماهیچه ای را به هم متصل می کند و رشته های ماهیچه ای بزرگ و بزرگتری را می سازد که مجموعه آنها ماهیچه را تشکیل می دهند.

 

32)زردپی یا تاندون؟بافت پیوندی بین رشته ها و روی ماهیچه ها تا دو سر آن ادامه می یابند.طناب سفید رنگی بنام زردپی(تاندون) را می سازند که معمولاً به استخوان متصل می شود.

 

33)زرد پی چگونه باعث حرکت استخوان می شود؟وقتی همه سلول ها با هم منقبض می شوند.ماهیچه کوتاه تر و ضخیم می شود و چون زردپی آن به استخوان متصل است،باعث حرکت آن می گردد.

 

34)چرا ماهیچه ها عمل متقابل دارند؟وقتی ماهیچه ای منقبض و کوتاه می شود.استخوان را به یک سمت حرکت می دهد در حالت استراحت این ماهیچه نمی تواند استخوان را به جای قبلی خود بر گرداند این عمل را باید یک یا چند ماهیچه در سمت دیگر  که جفت آنها محسوب می شوند انجام دهند.

 

                                              پاسخ به سوالات کتاب

 

فعالیت صفحه35

 

-خیر           

 

-خیر

 

-به علت گرمای چراغ قوه

 

تحقیق و پژوهش صفحه37

 

-زیرا گوش میانی به حلق راه دارد و عفونت های آن به حلق راه می یابد.

 

-برخی از عوامل عفونت گوش میانی عبارتند: 1-استرپتو کوکوس پنو مونیا  2-هموفیلوس آنفلونزا 3-موراکسلا کاتارالیس

 

-عوارض:کاهش شنوایی -سوراخ شدن پرده صماخ-در موارد نادر عفونت آن به گوش داخلی،مغز و سایر بافتهای مجاور منتشر می شود.

 

گفت گو کنید صفحه 37

 

برخی از گاز های سمی را با بوی آنها تشخیص می دهیم-بوی گاز شهری که خطر انفجار دارد-بوی مواد فاسد که ممکن است باعث بیماری شود.

 

گفتگو کنید  صفحه38(بالایی)

 

شیرینی نوک زبان-تلخ عقب زبان-شوری کناره های چپ و راست زبان-ترشی سمت چپ و راست روی زبان

 

گفتگو کنید صفحه38(پایینی)

 

وجود هر یک از گیرنده های پوست شامل گرما،سرما،فشار و درد باعث می شود که بدن ما در برابر هر یک از خطراتی که ممکن است توسط عوامل فوق برای بدن ایجاد شود آگاه شده و بدن بتواند خود را از آن خطرات دور کند.

 

آزمایش صفحه40

 

1-استخوان شاهد

 

2-در سرکه-چون سرکه مواد معدنی را از بین می برد.

 

3-روی شعله-زیرا شعله مواد آلی را می سوزاند.

 

تحقیق و پژوهش صفحه41

 

1-لبنیات-ماهی-تخم مرغ

 

2-هرگاه ذخیره کلسیم و فسفر استخوان کم شود،بافت استخوانی ضعیف و پر حفره می شود که به آن پوکی استخوان گفته می شود.بیشتر زنان بالای50سال و مردانی که تغذیه مناسب و ورزش نداشته اند.

 

گفت گو کنید صفحه 41

 

جواب در پرسش و پاسخ های متن

 

اطلاعات جمع آوری کنید صفحه42

 

1-رباط خارجی  2-رباط داخلی یا کپسولی

 

در مفاصل گوی و کاسه ای رباط داخلی هم دارند.

 

تحقیق و پژوهش صفحه44

 

علت گرفتگی ماهیچه؟حرکت ناگهانی یا کشیدگی بیش از حد ماهیچه

 

راههای جلوگیری: 1-انجام نرمش های مناسب کششی 2-رعایت بالانس و تعادل عضلانی 3-تقویت عضلات 4-عضلات نباید خسته شوند.   5-لباس مناسب ورزشی

 

در صورت بروز:1-ماساژ یخ  2-حرکت آرام و آهسته

 

علت کشیدگی ماهیچه؟نیروی کششی بیش از حد به بخش عضلانی-تاندونی یا انقباض شدید عضله ای که  در برابر یک مقاومت بالا قرار می گیرد.

 

راههای جلوگیری: 1-انجام حرکات کششی صحیح قبل و پس از ورزش کردن 2-اجتناب از ورزش کردن هنگام خستگی و ضعف

 

در صورت بروز: 1-محافظت از بافت آسیب دیده با استراحت،مایع گذاری،فشار ،بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده

 

2-درمان دارویی 3-فیزیوتراپی  4-انجام جراحی بویژه در ارتباط با پارگی کامل

 

درد ماهیچه؟مربوط به پارگی تارهای ماهیچه ای به علت کار کشیدن زیاد و یا کشیدگی گروهی از ماهیچه ها

 

فصل 6

 

1)دستگاه هورمونی؟گروهی از غدد یا سلول هایی اند که هورمون تولید می کنند.

 

2)هورمون ها؟ترکیبات شیمیایی در بدن هستند که از دستگاه هورمونی ترشح و وارد خون می شوند.هورمون ها از طریق خون به اندام یا اندام های هدف خود می رسند و فعالیت آنها را تنظیم(کم یا زیاد)می کنند.

 

3)اندام هدف؟شامل مجموعه خاصی از سلول های حساس به یک هورمون است.

 

4)هورمون رشد از کجا ترشح می شود ونقش آن چیست؟از غده هیپوفیز که در زیر مغز قرار دارد-با تاثیر بر استخوان ها باعث رشد قد می شود.همچنین با تاثیر بر استخوان ها تولید سلول های خونی را زیاد می کند و جذب کلسیم در استخوان را افزایش می دهد.

 

5)رشد قد تا چه سالی ادامه دارد؟20سالگی

 

6)کم یا زیاد شدن ترشح هورمون رشد چه مشکلاتی را به وجود می آورد؟ناهنجاری هایی مثل کوتاه قدی و بلند قدی غیر عادی

 

7)نقش هورمون های غده تیروئید؟فرایند هایی را کنترل می کنند که نتیجه آنها تولید و ذخیره انرژی در بدن است.با این عمل انرزی مورد نیاز سلول ها را در مواقع مختلف تامین می کنند.

 

8)نقش ویژه هورمون های غده تیروئید در کودکی و بزرگسالی؟در کودکی باعث رشد بهتر اندام ها بویژه مغز و در بزرگسالی باعث افزایش هوشیاری می شوند.

 

9)نقش ید در غده تیروئید؟در ساخته شدن هورمون های آن ید بکار می رود که تیروئید آن را از خون جذب می کند.مصرف غذاهای ید دار مثل ماهی یا استفاده از نمک ید دار بجای نمک معمولی در کار کرد این غده موثر است.

 

10)چه عواملی احتمال بروز دیابت بزرگسالی را بیشتر می کند؟چاقی،عدم تحرک،خوردن بیش از حد کربو هیدرات و چربی

 

11)دیابت جوانی؟به میزان ترشح هورمون انسولین مرتبط ، و بیشتر ارثی است،کاهش انسولین باعث افزایش قند خون و بروز علائم دیابت می شود.

 

12)نام دو هورمون غده پانکراس و نقش آنها؟1-انسولین کاهنده قند خون 2-گلوکاگون زیاد کننده قند

 

13)با ذکر مثال نقش هر دو هورمون غده پانکراس را تشریح کنید.

 

وقتی که آب میوه ای می نوشیم.گلوکز موجود در آن جذب و میزان قند خون را بالا می برد.که باعث تحریک پانکراس شده و هورمون انسولین را به داخل خون ترشح می کند.انسولین روی سلول های کبد اثر کرده و آنها را وادار به جذب گلوکز از خون می کند.سلول های کبد گلوکز را برای استفاده در آینده به صورت گلیکوژن ذخیره می کنند.در مواقعی مانند گرسنگی که قند خون پایین می اید.پانکراس هورمون افزاینده را وارد خون می کند تا با اثر بر سلول های کبد و تجزیه گلیکوزن قند خون را افزایش دهد.

 

14)کدام غدد و چگونه بدن را با شرایط دشوار روحی سازگار می کند؟غدد فوق کلیوی-افزایش قند،فشار خون،تغییر ضربان ، تنفس و....

 

15)نقش کلسیم در بدن؟استحکام استخوان ها و دندان ها-عملکرد صحیح اعصاب و ماهیچه ها

 

16)هورمون کدام غده باعث افزایش کلسیم خون می شود؟چگونه؟پاراتیروئید با تاثیر روی کلیه ها،روده و استخوان ها

 

17)هورمون کدام غده باعث کاهش کلسیم خون می شود؟تیروئید

 

18)دوره بلوغ بین کدام دو دوره قرار دارد؟کودکی و نوجوانی

 

19)صفات ثانویه جنسی توسط کدام هورمون ها صورت می گیرد؟هورمون های جنسی

 

20)نقش بیضه ها؟تولید سلول های جنسی نر-ترشح هورمون های جنسی

 

21)دو نقش هورمون های جنسی؟1-تحریک رشد ماهیچه ها و استخوان ها  2-بروز صفات ثانویه

 

22)ویزگی و کار تخمدان ها؟در زنان در محوطه شکم و کنار رحم قرار دارند.از دوره بلوغ به بعد فعال می شوند و هر ماه یک عدد سلول جنسی ماده آزاد می کنند،با تولید هورمون های جنسی زنانه باعث رشد اندام ها و بروز صفات ثانویه می شوند.

 

23)نتیجه افزایش یا کاهش نامتناسب ترشح هورمون؟بیماری

 

24)خود تنظیمی؟بسیاری از غدد مقدار هورمون تولیدی خود را بر اساس تغییر ترکیب خون تنظیم می کنند که به آن خود تنظیمی می گویند.

 

25)دو عامل تنظیم ترشح یک غده؟1-خود غده 2-غده هیپو فیز که خود تحت نظارت مغز است.

 

                                                    پاسخ به سوالات کتاب

 

اطلاعات جمع آوری کنید صفحه46

 

غده تیموس:در قسمت پشت و فوقانی استخوان جناغ

 

غده هیپو تالاموس:در بخش پایینی مرکز مغز

 

غده تیروئید:در بخش جلویی گردن

 

غده صنوبری:در وسط مغز

 

غده لوزالمعده یا پانکراس:کنار معده

 

غده هیپوفیز:در حفره زین ترکی که حفره ای استخوانی در قاعده مغز است می باشد.

 

غدد فوق کلیوی:در بالای کلیه

 

تحقیق و پزوهش صفحه47

 

بله-دور نگه داشتن از رطوبت،گرما،نور که ید را در نمکدان تجزیه می کند-زمان مصرف باید تازه باشد-استفاده از آن در انتهای آشپزی.

 

گفت و گو کنید صفحه49

 

هورمون کوتیزول بالا می رود و پروتئین ها تجزیه می شوند و زمینه برای سایر بیماری ها ایجاد می شود.

 

تحقیق و پژوهش صفحه50

 

تحقیق شود در مورد چند جانور مثلاً شیر،گوزن،مرغ و خروس،طاووس

 

فکر کنید صفحه51

نوع تنظیم            سرعت    ماهیت    ماندگاری

عصبی    زیاد       الکتریکی             کم

هورمونی            کم         شیمیایی   زیاد

 

 

فصل7

 

 

 

1)صفات ارثی با ذکر مثال؟صفاتی که از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند.

 

2)ویژگی های DNA ؟درون هسته سلول قرار دارد.دارای اطلاعات و دستور هایی برای تعیین شکل بدن و ایجاد صفات ارثی ما و همه جانداران است.

 

3)ژن چیست؟ بخشی از DNA و همان عامل تعیین کننده صفات است که از سلولی به سلول دیگر و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.ژن ها اندازه،شکل،رنگ و بسیاری دیگر از صفات جانداران را تعیین می کنند.

 

4)آیا فقط ژن ها عامل تعیین کننده صفات هستند؟با ذکر مثال توضیح دهید.

 

خیر در بسیاری از صفات علاوه بر ژن ها  عامل محیط نیز موثر است.مانند خطر سکته قلبی که هم ژن موثر است و هم عوامل محیطی مانند نوع تغذیه و روش زندگی.

 

5)اطلاعات فراوان دانشمندان در مورد ژنها چه کمکی به آنها کرده است؟می توانند ژن ها را از جانداری به جاندار دیگر منتقل کنند.در نتیجه توانسته اند صفاتی را در جانداران تولید کنند که بطور طبیعی در آنها وجود ندارند.

6)در گذشته برای تهیه انسولین جهت درمان افرادی که دیابت وابسته به انسولین داشتند از چه روشی استفاده می شد؟از انسولین به دست آمده از پانکراس گاو استفاده می شد.

 

7)دو نوع محصول بدست آمده از انتقال ژن را مثال بزنید.

 

1-باکتری که با استفاده از ژن انسولین انسانی منتقل شده تولید انسولین می کند. 2-برنج طلایی که ژن مربوط به تولید ویتامین A به آن منتقل شده.

 

 8)چرا سرد شدن پوست خرگوش موجب سیاه شدن موهای آن می شود؟زیرا سرما نوعی پروتئین را فعال می کند که در تولید رنگ سیاه در موهای این خرگوش نقش دارد.ژن مربوط به این پروتئین در خرگوش وجود دارد.

 

9)نقش پروتئین در بدن؟در همه سلول ها ، بافت ها و اندام های بدن وجود دارند و حتی برای ساخته شدن مواد دیگر بدن ضروری اند.

 

10)ویزگی کروموزوم ها؟شاملDNA درون هسته همراه با پروتئین ها است-سلول های هر جاندار تعداد مشخصی کروموزوم دارند-فقط در سلول های در حال تقسیم و با استفاده از میکروسکوپ دیده می شوند-قبل از تقسیم مقدارDNA آنها دو برابر می شود که در این حالت به شکل کلافی نخ مانند در می آیند.

 

11)تقسیم میتوز؟نوعی تقسیم سلولی که در سراسر عمر ما انجام می گیرد که سبب رشد و ترمیم بافت های آسیب دیده بدن می شود در این نوع تقسیم،از یک سلول،دو سلول به وجود می آید.

 

12)منظور از تقسیم مشکل ساز چیست؟گاهی بدون اینکه نیازی به سلول های بیشتری در بدن ما باشد،سلول ها به سرعت تقسیم می شوند و توده های سرطانی تشکیل می دهند.

 

13)برخی از عوامل محیطی ایجاد سرطان؟1-کود های شیمیایی   2-آلاینده های حاصل از سوخت های فسیلی

 

                                                   پاسخ به سوالات کتاب

 

فعالیت صفحه53

 

خیر-خیر با هم فرق می کند-برای تشخیص هویت افراد

 

گفت گو کنید صفحه54

 

تا حدودی چون علاوه ژن محیط هم بروی صفات اثر می گذارد.

 

سوال متن صفحه56

 

تاثیر تغذیه بر رشد قد-تاثیر آب و هوا بر رنگ پوست

 

گفت و گو کنید صفحه56

 

هر دو عامل موثرند-هوش ارثی برای شکوفایی نیاز به زمینه محیطی مساعد دارد.

 

فعالیت صفحه57

 

می توانیم صفاتی را که موجب بیماری در فرد و نسل او می شود ، اصلاح کنیم تا از بروز بیماری های ارثی جلوگیری کنیم.

 

فکر کنید صفحه58

 

زیرا این ژن دستور العمل های ایجاد صفات مقاوم به سرما در گوجه فرنگی را دارد.

 

گفت و گو کنید صفحه59

 

خیر ارتباطی ندارد.

 

گفت و گو کنید صفحه60

 

زیرا آلودگی ندارند و اکثراً تجدید پذیر هستند.

 

فعالیت صفحه60

 

الف-ذرت بو داده،دانه سویاوبرنج یا کلزا-گوشت های فراوری شده-نوشیدنی های گاز دار-مواد غذایی و نوشیدنی های رژیمی-میوه هایی که از آفت کش ها استفاده شده-ماهی های پرورشی که ویتامینDکم دارند-روغن های هیدروژنه

 

ب-انواع میوه ها-چای سبز-زردچوبه-ماهی های دریایی-مویز-آنتی اکسیدان ها-تخم مرغ

 

 

فصل8

 

 1)تولید مثل جنسی؟برای تولید مثل وجود دو جنس نر و ماده نیاز است.

 

2)نوع رایج و معمول تولید مثل در جانداران تک سلولی چیست؟غیر جنسی

 

3)آیا در جانداران پرسلولی نیز تولید مثل غیر جنسی وجود دارد؟بله

 

4)انواع تولید مثل غیر جنسی؟دونیم شدن-جوانه زذن-قطعه قطعه شدن-هاگ زایی.

 

5)توضیح روش دو نیم شدن با ذکر مثال؟سلول جاندار از وسط به دو نیمه تقسیم می شود.در این حالت هر نیمه ، یک سلول کامل است که بعد از رشد می تواند به همین روش تقسیم و تکثیر شود.مانند باکتری

 

6)جوانه زدن با ذکر مثال؟قسمتی از سطح سلول بر آمده می شود و به تدریج بزرگتر شده و تبدیل به یک جاندار می شود که ممکن است به سلول مادر متصل بماند یا از آن جدا شود.مانند مخمر

 

7)قطعه قطعه شدن با ذکر مثال؟قطعه ای از بدن جاندار جدا می شود و جاندار جدیدی را بوجود می آورد مانند خزه،سیب زمینی

 

8)هاگزایی با ذکر مثال؟هاگ سلول کوچک و مقاومی است که همراه با هوا و آب پخش می شود هاگ در صورتی که در جای مناسب قرار گیرد رشد می کند و جانداری مانند خود را به وجود می آورد.مانند کپک نان و کپک روی میوه ها

 

9)هاگ ها در کجا تشکیل می شوند؟در هاگدان

 

10)آیا گیاهانی وجود دارند که بخش های ویژه ای برای تولید مثل غیر جنسی داشته باشند؟توضیح دهید.

 

بله-مانند گیاهانی که روی ابه برگهای آنها جوانه های مخصوص رشد وجود دارد.(اشک عروس-کالاکوته)

 

11)چرا در جاندارانی که تولید مثل جنسی دارند با افزایش سن  تفاوت ها آشکار می شود؟زیرا با افزایش سن صفات ثانویه بروز می کند.

 

12)کار اندام های تولید مثلی؟تولید گامت نر و ماده

 

13)لقاح چیست؟ترکیب گامت نر و ماده

 

14)چگونه از سلول تخم جاندار کامل حاصل می شود؟ سلول تخم بار ها تقسیم و در نهایت از رشد و نمو سلول های حاصل جاندار کاملی تشکیل می شود.

 

15)تعداد کروموزوم های گامت ها نسبت به سلول های معمولی چقدر است؟نصف آنها هستند.

 

16)سلول هایی که در اندام های تولید مثلی قرار دارند با چه روشی گامت تولید می کنند؟تقسیم میوز

 

17)مقدار  DNA در تقسیم میوز ابتدا چند برابر می شود؟2برابر

 

18)انواع لقاح در جانوران؟1-خارجی 2-داخلی

 

19)لقاح خارجی؟گامت نر و ماده در خارج از بدن جانور ماده ترکیب می شوند.

 

20)لقاح داخلی؟گامت نر و ماده ،درون بدن جانور ماده ترکیب می شوند.

 

21)رَِحم چیست؟ در پستانداران بخشی از بدن مادر که به رشد و نمو جنین اختصاص دارد.

 

22)کار بند ناف؟با رگ های خونی که دارد،بین جنین و دستگاه  گردش خون مادر ارتباط ایجاد می کند.یعنی مواد مغذی و اکسیژن را از مادر به جنین می رساند و مواد دفعی جنین را نیز به بدن مادر می برد.

 

23)تولید اسپرم؟بعد از بلوغ به طور مداوم در بیضه ها تولید می شوند و معمولاً تا کهنسالی ادامه دارد.

 

24)ویزگی گامت ماده؟در دوران جنینی در تخمدان به تعداد مشخصی تولید می شوند.بعد از بلوغ ،معمولاً در هر ماه یک گامت از تخمدان جدا می شود.تولید آن معمولاً حدود سن 50 سالگی متوقف می شود.

 

25)چه چیز برای سلامت غده های جنسی ضروری است؟تغذیه مناسب و رعایت بهداشت

 

26)نام اندام تولید مثلی در گیاهان؟گل

 

27)بخش ماده گل کدام است و شامل چه قسمت هایی است؟مادگی و شامل:کلاله-خامه-تخمدان

 

28)بخش نر گل کدام است و شامل چه قسمت هایی است؟پرچم و شامل:بساک و میله

 

29)گامت ها در گیاهان در جه قسمت هایی بوجود می آیند؟گامت ماده در تخمک ها و گامت نر در دانه های گرده

 

30)گرده افشانی ؟قرار گرفتن دانه های گرده روی مادگی و ترکیب گامت های نر و ماده و تشکیل سلول تخم

 

31)کار لوله گرده؟با رشد خود گامت نر را به ماده می رساند.

 

                                                      پاسخ به سوالات کتاب

 

جدول صفحه61

ویژگی    تغذیه      حرکت    رشد       تولید مثل

نقش       رساندن ماده و انرزی         

 

جابجایی جاندار برای

 

کارهای مختلف

           

 

رسیدن جاندار به

 

توانایی های برای زندگی

 

 

            بقای نسل جاندار

 

تولید مثل در بقای یک جاندار نقشی ندارد بلکه در بقای نسل جاندار نقش دارد.

 

گفت و گو کنید. صفحه62

 

تولید مثل باکتری به روش دو نیم شدن و مخمر با روش جوانه زدن است.

 

فعالیت صفحه63

 

تاریکی و رطوبت بر رشد کپک اثر مثبت دارند.

 

گفت و گو کنید صفحه64

 

آنها تولید مثل می کنند و تکثیر می یابند.

 

فعالیت صفحه64

 

الف-هاگزایی ب-جوانه زدن پ-قطعه قطعه شدن ت-دو نیم شدن

 

گفت و گو کنید صفحه66

 

خیر زیرا در این صورت تعداد کروموزوم ها 2برابر می شود.

 

فعالیت صفحه66

 

میوز درون غده های جنسی و میتوز هنگام تقسیم سلول تخم-خیر زیرا کروموزوم ها 2 برابر می شوند و دیگر امکان بوجودآمدن فرد جدید نبود.

 

گفت و گو کنید صفحه67

 

گامت های نر کوچکترند و اندام حرکتی دارند.

 

فعالیت صفحه 67

 

1-ماهی:خارجی    قورباقه:خارجی    مار:داخلی    کبوتر:داخلی    گوسفند:داخلی

 

2-مار-کبوتر-گوسفند

 

3-چون عوامل زیادی باعث از بین رفتن گامت های ماده می شوند، باید تعدای دست آخر باقی بمانند.

 

4-درون بدن زیرا تغذیه و حفاظت بهتر صورت می گیرد.اما محیط بیرون شرایط کنترل شده نیست و خطرات زیادی در کمین آنهاست.

 

فعالیت صفحه 68

 

همسان از یک سلول تخم اما غبیر همسان از دو سلول تخم جداگانه حاصل شده اند.

 

فعالیت صفحه70

 

شهد-رنگ-شکل

 

اطلاعات جمع آوری کنید صفحه70

 

خفاش-پرندگان کوچک

 

گفت و گو کنید صفحه70

 

آنهایی که حاصل تولید مثل غیر جنسی اند زیرا به علت کم بودن تنوع ژنتیکی صفات مفید برای مبارزه با شرایط نامساعد کمتر دارند.

 

 

 

فصل9

 

 1)هنگام مالش دو جسم به یکدیگر چه اتفاقی می افتد؟معمولاً هر دوی آنها دارای بار الکتریکی می شوند و بر یکدیگر نیرو وارد می کنند.

 

2)دو نوع نیروی الکتریکی بین دو جسم با ذکر مثال؟1-دافعه مانند دو بادکنک  2-جاذبه بین پارچه و بادکنک

 

3)بار منفی؟بار ایجاد شده در بادکنک و بارهای مشابه

 

4)بار مثبت؟بار ایجاد شده در پارچه پشمی و بار های مشابه

 

5)دو قاعده بار های الکتریکی؟بارهای ناهمنام یکدیگر را جذب و همنام یکدیگر را دفع می کنند.

 

6)الکتروسکوپ؟برای تشخیص باردار بودن یک جسم و تعیین نوع بار آن بکار می رود.از یک صفحه یا گوی ،یک میله و دو ورقه نازک فلزی تشکیل شده است.وقتی بدون بار است،ورقه های آن به هم نزدیک اند و وقتی باردار می شود ورقه های آن از هم دور می شود.

 

7)شرایط آزمایش های الکتریسیته؟باید در هوای خشک و با وسایل کاملاً خشک انجام شود.

 

8)چگونگی بار دار شدن اجسام با ذکر مثال؟وقتی دو جسم را به یکدیگر مالش می دهیم،تعدادی الکترون از یک جسم به جسم دیگر منتقل می شود،مثلاً وقتی پارچه پشمی را با میله پلاستیکی مالش می دهیم،تعدادی از الکترون های پارچه پشمی جدا می شوند و به میله پلاستیکی منتقل می شوند،در نتیجه تعداد الکترون های پارچه کمتر از تعداد پروتون ها و بار الکتریکی پارچه مثبت می شود.میله نیز که تعدادی الکترون اضافی دریافت کرده است ،تعداد الکترون هایش بیشتر از پرتون هایش می شود بار الکتریکی آن منفی خواهد شد.

 

9)رسانا با ذکر مثال؟موادی که بار الکتریکی می تواند به راحتی در آنها حرکت کند مانند:فلزات-مغز مداد -بدن انسان-آب ناخالص

 

10)چرا برقراری جریان الکتریکی در فلزات آسان است؟زیرا تعدادی از الکترون های اتم فلز وابستگی کمی به هسته آن دارند و آزادانه می توانند در فلز حرکت کنند که به آنها الکترون های آزاد می گویند. در فلزات تعداد الکترونهای آزاد زیاد است.

 

11)نارسانا با ذکر مثال؟موادی که همه الکترون های آنها به هسته هایشان وابستگی زیادی دارند و نمی توانند آزادانه حرکت کنند و نمی توانند جریان الکتریکی را از خود عبور دهند. مانند شیشه،پلاستیک،چوب خشک

 

12)ایجاد بار به روش تماس؟اگر میله دارای بار منفی را با جسم خنثی تماس دهیم.تعدادی الکترون از میله وارد جسم خنثی می شود و جسم خنثی نیز دارای بار منفی می شود.

 

13)القای بار الکتریکی با ذکر مثال؟ایجاد بار الکتریکی در اجسام بدون تماس

 

مثلاً اگر میله بار دار منفی را به کره A نزدیک کنیم.الکترون های آزاد این کره تحت دافعه الکتریکی بار منفی میله قرار می گیرند و به دورترین فاصله ممکن می روند.درنتیجه کره A که دچارکمبود الکترون شده، دارای بار مثبت و کره B دارای بار منفی می شود.

 

14)در هر ثانیه چه تعداد آذرخش روی سطح زمین زده می شود؟ده ها مورد

 

15)آذرخش یا تخلیه الکتریکی چگونه صورت می گیرد؟ابر ها در طول مسیر حرکت خود به دلایل مختلف مانند مالش با ابرهای دیگر،هوا،کوه ها یا القای الکتریکی دارای بار الکتریکی می شوند.اگر دو ابر چنان به هم نزدیک شوند که قسمت های دارای بار ناهمنام نزدیک هم قرار گیرند.به علت نیروی جاذبه بین بارهای ناهمنام،ممکن است الکترون ها از یک ابر به ابر دیگر بجهند که به آن تخلیه الکتریکی بین دو ابر گویند.این عمل معمولاً با جرقه های بزرگ،تولید گرما و صدا همراه است.

 

16)تخلیه الکتریکی بین ابر باردار و زمین چگونه اتفاق می افتد؟ابر های باردار با حرکت در مجاورت سطح زمین،در زمین بار القایی ایجاد می کنند.در این حالت  امکان تخلیه الکتریکی بین ابرها و زمین وجود دارد.

 

17)خطرات تخلیه الکتریکی؟موجب آتش سوزی می شود و به ساختمان ها،خطوط انتقال برق،انسان ها و دام ها خسارت های جبران ناپذیر وارد می کند.

 

18)نقش مولد در مدار الکتریکی چیست؟ایجاد یک اختلاف پتانسیل یا و لتاژ بین دو نقطه از مدار است.وقتی که آن دو نقطه توسط یک جسم رسانا مانند یک سیم به هم وصل شوند،جریان الکتریکی به وجود می آید.

 

19)یکای و وسیله اندازه گیری اختلاف پتانسیل؟ولت-ولت سنج

 

20)چگونه یک باتری برق تولید می کند؟باتری ها دارای دو پایانه مثبت و منفی اند.انرژی لازم برای ایجاد اختلاف پتانسیل در دو یر باتری،از واکنش های شیمیایی که درون باتری بین تیغه های فلزی و مواد درون باتری رخ می دهد بوجود می آید.در این واکنش ها بارهای منفی در یک سر باتری جمع می شوند و سر دیگر باتری بار مثبت پیدا می کند.در نتیجه بین دو سر باتری اختلاف پتانهسیل ایجاد می شود.

 

21)اجزای یک مدار ساده؟1-باتری 2-مصرف کننده  3-سیم رابط   4-کلید قطع و وصل

 

22)وقتی در یک مدار کلید بسته می شود چه شرایطی پیش می آید؟مدار کامل می شود و الکترون ها از باتری انرژی می گیرند و در مدار حرکت می کنند و جریان بوجود می آید.

 

23)مقدار انرژیی که بارهای الکتریکی در یک مدار می گیرند،بستگی به چه چیز دارد؟به اختلاف پتانسیل باتری

 

24)جهت حرکت الکترون ها در مدار چگونه است؟از پایانه منفی پیل به طرف پایانه مثبت است.

 

25)شدت جریان الکتریکی؟مقدار جریان الکتریکی که در مدار جاری است.

 

26)نام یکای و   وسیله  اندازه گیری جریان-چگونه در مدار قرار می گیرد؟آمپر-آمپر سنج-متوالی

 

27)مقاومت الکتریکی(R)؟مقاومتی است که هنگام حرکت الکترون ها در رسانا به علت برخوردشان با ذرات رسانا مانند اتم های در حال نوسان برای آنها بوجود می آید، و بصورت گرما ظاهر می شود.

 

28)رابطه جریان با ولتاژ و مقاومت چگونه است؟با ولتاژ مستقیم - با مقاومت معکوس

 

                                                 پاسخ به سوالات کتاب

 

فعالیت صفحه72

 

الف-در اثر مالش صفحه تلویزیون دارای بار الکتریکی منفی و پارچه مثبت می شود و ذرات پرز پارچه جذب صفحه تلویزیون می شوند.

 

ب-الکترون ها از موها به شانه می روند. شانه منفی و موها مثبت می شوند و همدیگر را جذب می کنند.

 

پ-مولکول های آب دو سر مثبت و منفی دارند شانه که خود منفی است مولکول های آب را از طرف قطب مثبت به خود جذب می کند.

 

آزمایش کنید ص72

 

2-جذب می شوند.

 

3-از هم دور می شوند.

 

4-همدیگر را جذب می کنند-اجسام دارای بار مخالف همدیگر را جذب می کنند.

 

آزمایش کنید ص73

 

2-بارهای ناهمنام همدیگر را جذب و همنام همدیگر را دفع می کنند.

 

آزمایش کنیدص74

 

الکتروسکوپ برای تشخیص بار باید یک بار پایه داشته باشد.اگر بار پایه مشخص باشد،جسمی که نزدیک می کنیم اگر ورقه ها دور شدند، جسم همنام بار پایه و اگر نزدیک شدند جسم مخالف بار پایه است.

 

گفت و گو کنید ص75

 

زیرا در حالت عادی پروتونها و الکترونهای آن با هم برابرند.

 

فعالیت ص 75

 

1-از میله شیشه ای

 

2-مثبت

 

3-خیر

 

فعالیت ص 6-75

 

 1-آزمایش حتماً انجام شود.

 

2-رسانا یا نارسانا بودن آنها

 

آزمایش کنید ص7-76

 

نتیجه می گیریم کره نزدیک القاء کننده بار مخالف و کره آن طرف بار موافق پیدا می کند.

 

اطلاعات جمع آوری کنید ص78

 

برقگیر یک میله فلزی ضخیم معمولاً از مس است که در بالاترین نقطه ی ساختمان های بلند نصب می شود.این قطعه ی مسی توسط کابل مسی به زمین مرطوب در زیر ساختمان وصل می شود.در صورت نزدیک شدن ایبر بار دار به ساختمان ، بار الکتریکی ابر توسط برقگیر،در زمین تخلیه می شود و ساختمان از آسیب مصون می ماند. برقگیر دو نوع است.1-غیر فعال  2-فعال که هوای اطراف را یونیزه می کند و بدینوسیله ایمنی بیشتری ایجاد می کند.

 

فعالیت ص 78

 

ابتدا دافعه القایی بار منفی شانه باعث دور شدن الکترون های سطح تکه های کاغذ شده و طرفی که نزدیکتر  به شانه است بار مثبت پیدا کرده و جذب شانه می شود.

 

اطلاعات جمع آوری کنید ص80

 

در باتری معمولی بر اثر واکنش ماده  آند(قطب مثبت) و ماده کاتد (قطب منفی)با الکترولیز که محیط بین آند و کاتد را تشکیل می دهد،انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی تبدیل می شود.

 

تمرین

 

60اهم

 

 فعالیت صفحه 83

 

هرچه جریان بیشتر شود لامپ نورانی تر می شود.

فصل 10

 

 1)برخی از لوازم که در آنها از آهن ربا استفاده می شود؟درب یخچال،اسباب بازی های الکتریکی،بلند گوها،موتور الکتریکی،دینام دوچرخه،ماشین لباس شویی و....

 

2)در بازیافت زباله ها ،از آهن رباها چه استفاده ای می شود؟برای جدا کردن مواد مغناطیسی مانند آهن و فولاد استفاده می شود.

 

3)اشکال مختلف آهن ربا؟تیغه ای،نعلی، حلقه ای و......

 

4)قطب های آهن ربا؟قسمت هایی از آهن ربا که خاصیت مغناطیسی قویتری دارند.

 

5)اگر یک آهن ربای تیغه ای را با نخی آویزان کنیم و بتواند به راحتی بچرخد چگونه می ایستد؟همواره یکی از قطب های آن به طرف شمال جغرافیایی و قطب دیگر به طرف جنوب جغرافیایی می ایستد.

 

6)نام دو قطب آهنربا با توضیح مختصر؟1-قطبی که به سمت شمال جغرافیایی می ایستد قطب شمال آهن ربا یا قطب N  2-قطبی که به سمت جنوب می ایستد قطب جنوب یا S

 

7)دو قاعده در مورد قطب های آهنربا؟قطب های نا همنام همدیگر را جذب و همنام همدیگر را دفع می کنند.

 

8)تفاوت مهم قطب های آهن ربا و بارهای الکتریکی؟بارهای الکتریکی را می توان از هم جدا کرد اما مغناطیسی را نمی توان-قطب N هرگز بدون S وجود ندارد و برعکس.اگر آهن ربای میله ای را دو تکه کنیم .هر تکه آن یک آهن ربای کامل خواهد بود.

 

9)القای مغناطیسی؟ایجاد خاصیت آهنربایی در یک قطعه آهن به وسیله آهن ربا بدون تماس با آن

 

10)در چه صورت القای مغناطیسی قویتری در قطعات آهنی ایجاد خواهد شد؟در صورتی که آهنربای اصلی خاصیت مغناطیسی قویتری داشته باشد.

 

11)چند وسیله که در آن از آهنربای الکتریکی استفاده می شود؟انواع زنگ ها،جرثقیل های مغناطیسی ،ساعت های الکتریکی ،تلفن همراه و....

 

12)یکی از رایج ترین کاربرد های مغناطیس در زندگی روزمره چیست؟استفاده از موتوهای الکتریکی است.

 

13)موتور الکتریکی؟انرزی الکتریکی را تبدیل به انرژی مکانیکی می کند و می توان از چرخش محور برای چرخاندن قطعات دیگر استفاده کرد.

 

                                                  پاسخ به سوالات متن

 

فعالیت ص 87

 

با استفاده از خاصیت مغناطیسی خود-میخ اول خود بر اثر خاصیت القایی آهنربا ، و میخ دوم نیز بر اثر همین خاصیت از سوی میخ اول آهنربا می شود.

 

آزمایش کنید ص88

 

پ-آنها را جذب می کند.

 

ت-گیره ها می افتند.

 

فعالیت ص 89(پایینی)

 

الف)با استفاده از خاصیت آهنربایی

 

ب)جریان مدار را قطع می کنند.

 

آزمایش کنید. ص91

 

ت-بله-با حرکت تندتر دست-به الکتریکی،نورانی و گرمایی

 

فعالیت ص 91

 

توسط دانش آموزان تحقیق شود-خلاصه اینکه آب پشت سد باعث چرخاندن توربین ها می شود و ژنرتور ها انرزی مکانیکی چرخش توربین ها را به انرژی الکتریکی تبدیل می کنند.

فصل 11

1)سنگ کره از چه چیز تشکیل شده است؟سنگ وکانی

2)سنگ ها از چه چیز تشکیل شده اند؟از اجتماع یک یا چند کانی

3)موارد استفاده از کانیها با ذکر مثال؟1-جواهر سازی مانند فیروزه و یاقوت  2-استخراج به عنوان ماده ارزشمند معدنی مانند هماتیت(سنگ معدن آهن )و مس 4-مصرف خوراکی و دارویی و تهیه لوازم بهداشتی مانند فلوئوریت در تهیه خمیر دندان و تالک برای پودر بچه 5-تعیین شرایط حاکم بر گذشته زمین و شناسایی محیط تشکیل شان مانند هالیت و ژیپس

4)کانی؟مواد طبیعی،جامد و متبلوری اند که ترکیب شیمیایی نسبتاً ثابتی دارند.

5)فراوانی کانیها به چه عواملی بستگی دارد؟1-شرایط تشکیل کانیها  2-مقدار پایداری و مقاومت آنها در برابر فرسایش 3-فراوانی عناصر تشکیل دهنده آنها

6)روش های تشکیل کانیها؟1-تبلور مواد مذاب در هنگام سرد شدن مانند بیشتر کانیهای قیمتی 2-تبخیر محلول های فرا سیر شده مانند کانی هالیت 3-تاثیر گرما،فشار و واکنش با محلول های داغ مانند گرافیت

7)کانی شناسان برای شناسایی کانی ها از چه خواصی استفاده می کنند؟1-فیزیکی 2-شیمیایی 3-نوری

8)مثال برای خواص فیزیکی کانی؟1-شکل بلور 2-رنگ 3-سختی کانی

9)مثال برای خواص شیمیایی کانی؟واکنش پذیری کانی با اسید

10)از خواص نوری کانی ها چه موقع استفاده می شود؟هنگام مطالعه مقاطع نازک کانی ها توسط میکروسکوپ های ویزه کانی شناسی

11)منظور از کانی های نامهربان چیست با ذکر مثال؟برخی از کانی ها در طبیعت وجود دارند که برای سلامتی انسان ضرر دارند.مانند کانی آزبست

12)در چه صورت می توان از آسیب کانی های نامهربان در امان بود؟با رعایت اصول علمی و بهداشتی

13)توضیح در مورد کانی آزبست و کاربردهای آن؟این کانی به صورت الیاف طبیعی وجود دارد،پس از استخراج از معدن ، به دلیل مقاومت زیاد در برابر گرما و کشش  در تهیه لنت ترمز ،لباس های ضدحریق ، سقف های کاذب و.... استفاده می شود.

14)چگونه کانی آزبست به ما آسیب می رساند؟در صورتی که الیاف آزبست از داخل لنت ترمز،لباس های ضد حریق و.....وارد هوا شوند،از طریق تنفس وارد شش ها می شوند و به دیواره شش  می چسبند و سلول های شش را به سلول های سرطانی تبدیل می کنند به همین علت در برخی از کشورها استفاده از این کانی ها در صنعت ممنوع شده است.

15)نام گذاری کانی ها بر اساس چه ملاک هایی صورت می گیرد؟1-نام محل پیدایش آن کانی برای اولین بار 2-نام کاشف آن 3-به افتخار نام دانشمندان برجسته   4-خواص کانی ها مانند آهن ربایی،رنگ،ترکیب شیمیایی

16)کانی های ایرانی با ذکر مثال؟کانی هایی که برای اولین بار در ایران پیدا شده اند و یا به افتخار زمین شناسان و دانشمندان ایرانی نام گذاری شده اند. مانند بیرونیت و آویسنیت  که به ترتیب به نام ابوریحان بیرونی و ابوعلی سینا نام گذاری شده اند.کانی ایرانیت تیز اولین بار در ایران کشف شد.

17)بر اساس ترکیب شیمیایی دو دسته کانی ها را با ذکر مثال بنویسید.

1-سیلیکات ها:این گروه از کانی ها عنصر سیلیسیم(Si)در خود دارند و عمدتاً از انجماد و تبلور مواد مذاب حاصل می شوند مانند کوارتز و مسکوویت.

2-غیر سیلیکات ها:این گروه از کانی ها فاقد سیلیسیم(Si)هستند مانند فیروزه،هالیت و هماتیت.

                                               پاسخ به سوالات متن

گفت و گو کنید ص93

الف-کاربرد های طلا:1-جواهر سازی 2-لوازم رایانه ای و الکترونیکی 3-استفاده در پزشکی مانند درمان دردهای رماتیسمی و سرطان و تشخیص بیماری 4-صنایع فضایی 5-رنگدانه(یاقوتی باشکوه)در شیشه سازی 6-هنر تذهیب 7-بناهای مذهبی 8-روکش دندان 9-پشتوانه پولی 10-اهدا جوایز و.....

ب-کاربرد های گرافیت:1-تولید چدن 2-مداد گرافیتی 3-رنگ سازی 4-تولید فولاد 5-قطعات الکترونیکی  6-الکترود های کوره  7-ماده نسوز 8- زغال پیل 9- در راکتور به عنوان کاهنده سرعت نوترون  10-روان کننده در کارخانه سیمان و....

تحقیق و پژوهش ص 93

1-گرانیت،مرمر و چینی

2-خراسان رضوی

تحقیق و پژوهش ص 93

1-کوارتز

2-کوارتز خاصیت پیزو الکتریک دارد یعنی اگر به آن کانی ضربه زده شود با ارتعاش خود الکتریسیته لازم را برای ساعت  فراهم می آورد.

تحقیق و پژوهش ص 95

سرد شدن بخارها در سطح یا شکاف های موجود در سنگ ها و تشکیل کانی مانند گوگرد-تخریب کانی های دیگر و تشکیل کانی های جدید مانند کانی های رسی غیر محلول و کربناتی و حتی سیلیس

تحقیق و پزوهش ص 96(بالایی)

استفاده از فیلتر های مخصوص-اطلاع رسانی مناسب-نصب سرعت گیر در چهار راه ها

تحقیق و پژوهش ص 96(پایینی)

بیرجندیت برای اولین بار در بیرجند پیدا شد.

  بیرونیت (Birunite)

  سیلیکات کلسیم و کربنات کلسیم آب‌دار.

منبع:   http://olum49.blogfa.com

آزمایش کنید (صفحه 112)

اگر صفحه را جابجا کنیم روزنه در مسیر مستقیم نور قرار نگرفته  نوری به چشم ما نمی رسد نتیجه می گیریم نور به خط راست منتشر می شود  .

اتاق تاریک دور بین عکاسی ساده در اتاق تاریک که شبیه دور بین عکاسی قدیمی کار می کند ثصویر ایجاد شده در کاغذ پوستی وارونه ومشابه جسم   می باشد البته بنا به فاصله کوچکترووارونه خواهد بود.

---

 فعالیت (صفحه113)

سایه مشابه جسم است البته بنا به فاصله کوچک تر یا بزرگتر شده است.

به اجسام از پشت شیشه کاملا مشخص هستند زیرا نور بخوبی از آن عبور می کند.

اما کاغذ پوستی نیمه شفاف است نور هنگام عبور بطور نامنظم پخش می شود وجسم بطور واضح دیده نمی شود.

اگر نور مستقیم منتشر نشود منطقه سایه واضح نبوده وسایه مشابه جسم  نخواهد بود.

---

 فکر کنید (صفحه113)

 اگر از جسم کدر نوری را از خود عبورندهد در پشت جسم منطقه ی تاریکی خواهیم داشت که سایه گفته می شوداگر نور مستقیم منتشر نشود سایه ی واضحی نخواهیم داشت.

---

 فکر کنید  (صفحه 114) کسوف وخسوف

در یک نقطه ی زمین حدود 18 سا ل و 11ماه  یک بار کسوف وخسوف ایجاد می شود.

---

فعالیت (صفحه 115)

در آینه و الومینیم صاف نور باز تاب منظم دارد ونور بطور منظم  وواضح روی سطحی دیده می شود ولی در سطح دیوار والومینیم چروکیده باز تاب نامنظم بوده ونور پخش شده وبخوبی دیده نمی شود.

---

آزمایش کنید (صفحه 116)

مشاهده می کنیم که همواره زاویه تابش با زاویه باز تاب برابر است .

---

خود را بیازمایید (صفحه 117)

الف- زاویه باز تاب 25 درجه

ب- زاویه بازتاب صفر در جه 

ج- زاویه باز تاب 80 درجه است

---

 فعالیت (صفحه 117) تصویر در اینه تخت

الف- تصویر هم اندازه 

ب- مجازی

پ- چپ

دو بار باز تاب در پیرابین داریم.

 

 

---

 

آزمایش کانون آینه (صفحه 118)

 تصویر در اینه مقعر اگر جسم درفاصله ی بسیار دور از آینه قرار گیرد تصویر روی کانون خواهد بود قرار گیرد.

---

آزمایش کنید (صفحه 119)

تصویربزرگتر وارونه – حقیقی  در فاصله ی دورتر از فاصله شمع از اینه قرار می گیرد. 

اگر شمع را دور کنیم تصویر به اینه نزدیک می شود اندازه ی ان کوجکتر ووارونه وحقیقی خواهد شد.

---

فعالیت (صفحه 120)

تصویر در اینه کوژ همواره کوچک تر مستقیم ومجازی است.

---

فکر کنید (صفحه 120)

 میدان دید در آینه گوژ بیشتر از اینه معمولی واینه کاو می باشد.

 

 

 

---

آزمایش شکست نور در تیغه ی شیشه ای (صفحه 121)

نور عمود بر سطح شکسته نمی شود.

پرتو خروجی موازی پرتو ورودی خواهد بود.

---

خود را بیازمایید (صفحه 122)

 محیط اول غلیظ تر از محیط دوم است چون از خط عمود فرضی  دور شده است.

---

فعالیت (صفحه 122)

در حالت اول،  یک  محیط هوا وجود دارد وشکستی نداریم ولی در حالت دوم نور هنگام خارج شدن از اب ووارد شدن به هوا می شکند واز خط عمود دور می شود دراثر شکست نور سکه دیده می شود.

---

خود را بیازمایید (صفحه 123)

الف– عمود نزدیک می شود  -دور می شود

ب- مانند شکل کتاب

---

فعالیت (123) تجزیه نور

نور در منشور بعد از دو باز شکسته شدن تجزیه شده وبه هفت رنگ تبدیل می شود.

---

فکر کنید (صفحه124)

بیشترین شکست مربوط به نور بنفش وکمترین شکست مر بوط به نور قرمز است.

---

فکر کنید (صفحه 125)

برای تعیین کانون عدسی همگرا منبع نور بسیار دور می باشد ونقطه ی نورانی روی پرده تصویر آن بوده این فاصله را فاصله ی کانونی می گویند.

عدسی هم گرا می تواند تصاویر مختلفی ایجاد کند هم مجازی بزرگتر  وحقیقی بزرگتریا کوچکتر 

---

خود را بیازمایید (صفحه 126)

در عدسی همگرا نور به سمت ضخامت بیشتر شیشه هدایت می شود.

در عدسی واگرا نور به سمت خارج هدابت می شود.

فعالیت در عدسی واگرا تصویر گوچکتر ومستقیم ومجازی دیده می شود.

 

منبع:ندای علوم تجربی

 

نظرات شما عزیزان: